Winst is goed. Werk is beter | Johan van den Elzen
Deze keer een klein boek. Over waarom winst goed is, maar werk beter. Althans, dat is de prikkelende visie van de auteur Johan van den Elzen.
Dit is de 3e en voorlopig laatste leestip die wij bespreken.
Johan van den Elzen heeft, zoals hij het zelf schrijft, “jarenlang leiding gegeven aan een groot bedrijf. Ik heb aan den lijve mogen ondervinden wat zo’n positie met je doet en wat je invloed is.”
Uit die ervaringen en de daaruit ontwikkelde overtuigingen is de behoefte ontstaan om dit boek te schrijven voor andere ondernemers en managers die het gevoel hebben dat het anders moet en dat het anders kan.
De auteur heeft dit boek uitgegeven in eigen beheer. Hij is nu vrij gevestigd adviseur, was daarvoor CEO van Movares en is nu lid van de directie van Start Foundation.
Het boek bevat de persoonlijke visie van de auteur op werk, economie en leiderschap. Die visie is gebaseerd op een aantal uitgangspunten en vervolgens uitgewerkt in een eigenzinnige kijk op leiderschap met maatschappelijke waarde als uitgangspunt.
Essentie van de visie
Aan de ene kant zijn er vier – door de auteur gekozen – uitgangspunten:
- Ik geloof dat de financiële sector ondergeschikt moet zijn;
- Ik geloof dat een organisatie onlosmakelijk verbonden is met de maatschappij;
- Ik geloof in onderscheidend zijn, niet in groeien;
- Ik geloof dat je overtuigingen moet uitdragen in plaats van doelstellingen.
Aan de andere kant is er de uitwerking van die uitgangspunten in wat naar zijn opvatting dan een ‘goede baas’ maakt. Dat doet hij in 11 korte hoofdstukken.
We pakken er één uit, ter illustratie. “Een goede baas gooit alle functie- en competentieprofielen in de prullenbak”. Waarom? Zoals de auteur zegt: “Terwijl iedereen mij kan uitleggen waarom je een goede administratie en een brandblusser nodig hebt, blijkt het voor veel mensen lastiger uit te leggen waar al die functieomschrijvingen voor dienen”.
In de opvatting van de auteur is iedereen uniek en verschilt hij/zij van de ander. Een functieomschrijving zou dan slechts van toepassing zijn op één persoon. Zijn ideaalbeeld is die van slecht één functieomschrijving. De naam van dat profiel is ‘medewerker van organisatie X’. In die omschrijving staat de context waarbinnen medewerkers zich kunnen ontplooien en initiatieven kunnen nemen. De waarden en normen, de uitgangspunten en de principes van de organisatie staan erin. Passend bij de organisatie, dat is waar het hier om gaat.
Wat je moet doen en kunnen is een ander verhaal. Dat is de rol die je vertolkt. En die rol kan in de loop van de tijd veranderen, afhankelijk van de behoefte van de organisatie en van de ontwikkeling en ambitie van de medewerker. Johan noemt het ‘functievrij werken’ als derde en laatste trap na ‘diplomavrij leren’ en ‘dogmavrij opvoeden’.
Het moge duidelijk zijn dat de direct leidinggevende hier een cruciale rol speelt. Hij of zij is de spil waar het proces om draait. Je geeft leiding aan mensen die verschillen, in plaats van aan mensen die moeten voldoen aan functieprofielen.
(Wat) gaan we veranderen?
Zonder het boek tekort te willen doen, zou je het ook een pamflet kunnen noemen. Het is een persoonlijke oproep aan werkend Nederland om het anders te gaan doen, beter misschien. Het zet aan tot nadenken over hoe je je als lezer verhoudt tot de door de auteur helder en prikkelende gepresenteerde opvattingen.
In die zin past het goed bij de huidige tijd van Covid-19. Zo’n persoonlijke, andere en ook uitdagende visie op werk en winst past bij het nadenken over de vraag of het misschien toch zo zal zijn dat er fundamentele en structurele veranderingen gaan plaatsvinden als het gaat over de organisatie van het werk. Het zou zo maar kunnen. En het kan ook, dat laten we nu met elkaar zien. Alleen daarom is dit boekje sowieso al een aanrader. Het scherpt de geest.
Van harte aanbevolen dus!
Winst is goed. Werk is beter. Een eigenzinnige kijk op leiderschap met maatschappelijke waarde als uitgangspunt. door Johan van den Elzen. Onder andere te koop bij managementboek.nl >>