Wat is de ideale rolverdeling van eigenaren en directie bij strategie-ontwikkeling?

Desirée Westland

---

Een strategie stel je niet eenmalig op, dit is een periodiek proces. In de praktijk zien we vaak dat de eigenaren deze vorming of herijking van de strategie vaak aan de directie overlaten.

Maar is dat wenselijk?

Wij denken van niet.

Een structurele samenwerking tussen directie en eigenaren is namelijk essentieel om een toekomstbestendig bedrijf op te bouwen. Met een koers waar eigenaar in wil investeren en directie mee kan floreren. Een samenspel.

Het is onmogelijk De Winnende Strategie te bepalen zonder helderheid over ieders positie en rol. Vaak zien we dat potentieel onbenut gelaten wordt doordat eigenaren en directie zich terugtrekken op hun eigen eiland. Of juist het eiland van de ander bezetten…

Maar wat is dan de ideale rolverdeling tussen eigenaren en directie?

Als we die vraag in één zin moeten beantwoorden:

de eigenaren bieden kaders en kapitaal, de directie stelt de bedrijfsstrategie op en voert deze uit.

Daarbij hebben ze elk hun eigen vragen. Om die te kunnen beantwoorden hebben ze elkaar nodig. Een krachtige wisselwerking waarin de directie ondersteunend, uitdagend en uitvoerend is en de eigenaar helderheid verschaft. Een complex spel, dat wij vanuit ervaring met en in o.a. bedrijven-met-familie graag een stuk minder complex maken door iedereen in haar positie en rol te zetten en de samenwerking op te zoeken.

Beide partijen hebben in deze samenwerking dus verschillende behoeften om hun rol succesvol te kunnen vervullen. De eigenaren hebben, naast inzicht in hun eigen kwaliteiten en capaciteiten, een goede analyse van de markt- en brancheontwikkelingen nodig om te kunnen beoordelen welke keuze verstandig is.

Hierin ontbreekt het vaak aan kennis en ervaring bij de eigenaren. Het is dus geen overbodige luxe om daarin te investeren.

Daarom is het de taak van directie om –  vanuit haar positie en rol in het bedrijf – een gedegen analyse te maken en zo de eigenaren te ondersteunen in het maken van de juiste keuzes richting de toekomst.

Op haar beurt heeft de directie duidelijkheid nodig welke richting de organisatie op mag of moet.

Wat zijn de kaders over wat wel en niet kan?
Wanneer is de organisatie in de ogen van de eigenaren succesvol? Als de keuzes van de eigenaren zijn gemaakt, is het de taak van de directie om de bedrijfsstrategie hierop aan te passen en een concrete uitvoeringsagenda te maken voor de komende jaren.

De ontwikkeling van De Winnende Strategie vraagt dus om meer dan alleen een analyse van de sterkten en zwakten, kansen en bedreigingen in de markt. Het vraagt om duidelijke keuzes op eigenaarsniveau.

Wanneer er een ambitieuze groeistrategie wordt uitgesproken of een grote koerswijziging nodig is, kan dat ook leiden tot de vraag in hoeverre de eigenaren hierin mee kunnen en willen gaan. Als er grote investeringen nodig zijn, de vooruitzichten mogelijk onzeker zijn en de markt en bedrijfsvoering steeds complexer wordt, is het aan de eigenaar om de strategische keuze te maken om dit wel of niet te doen.

Daarbij is het soms nodig dat eigenaren over hun eigen schaduw kunnen stappen.

Het maken van deze keuze kan leiden tot de vraag of de huidige eigenaar (de familie) naar de toekomst toe nog eigenaar zou moeten blijven. Wanneer ben je als eigenaar nog een goede gesprekspartner voor de directie, tot waar reikt de polsstok van de eigenaren en welke verantwoordelijkheid kun je dragen?

Maar andersom geldt de vraag evengoed: wanneer is er wel of geen sprake (meer) van een ‘fit’ tussen de keuzes van de eigenaren en de competenties en visie van de directie?

Het begint allemaal met bewustwording dat de eigenaren en de directie elkaar nodig hebben om de organisatie succesvol te kunnen leiden richting de toekomst. Van daaruit kan het samenspel verder geoptimaliseerd worden. Ben je zelf eigenaar of directeur in een ambitieus bedrijf? Hoe staat het dan met deze bewustwording en het samenspel binnen jouw organisatie?